İtalyanlar
Genel olarak İtalyanlar Türk insanına soğuk, mesafeli ve suratsız geliyor. Bunda kültürel ve sosyoekonomik farklılıkların tabii ki çok büyük payı var. Bizler ortak birçok dertten mustarip olduğumuz için otobüste yanımızda oturan hayatımızda ilk ve kuvvetle muhtemel son defa görüyor olduğumuz bir yabancıyla hararetli bir sohbete geçmemiz için iki pardon ve bir gülümseme yeterli oluyor. Bir yabancıya gülümsemeyi “ben dostum, benden sana zarar gelmez” maksadıyla da sık sık kullanıyoruz nedenini güncel haberlerden rahat rahat anlayabileceğimiz üzere. Özellikle İtalya gibi ekonomisi tartışmalı nedenlerle de olsa kuvvetli ülkelerde konu başlığının daha çok ortak ilgi alanları olduğu ve bu nedenle hem her önüne gelenle paylaşmanın gereksiz hale geldiği hem de bu konuyu konuşmanın sohbet hararetini dertleşmeye nazaran azalttığı kanısındayım. Her girdiğiniz yerde size nasılsınız, her şey yolunda mı diye sorulmamasını, dillendirmeniz gereken büyük bir aksilik olmadığı sürece iyi olduğunuzun varsayılması nedeniyle olduğu için garipsememek lazım. Otelle veya herhangi başka bir nedenle ilgili bir sorununuz olduğunda görevli kişiler çözümü en çabuk şekilde bulmak üzere sizinle ilgileneceklerdir. Bizim de sık sık kullandığımız, herkesin aynı anda hem diğerlerini dinleyip hem de konuşabildiği “İtalyan ailesi” kavramı aslında ne kadar sıcakkanlı olduklarını gösteriyor.
Bunun dışında vücut dilimizin taban tabana zıt olmasa da bazı ciddi farklılıklarının olması da yanlış anlaşılmalara neden olabilir. Ellerine sağlık, acayip lezzetli olmuş demek için garsona yapacağınız bir hareket adamcağızı anlaşılmadığı ya da hesap sorulduğu düşüncesiyle garip davranmaya itebilir. Ya da kilometrelerce yürüdükten sonra yorgunluktan eliniz ağrıyan belinizdeyken olur da “yahu şuraya bak ne acayip” demek için elinizle işaret ederseniz önünüzdekinden yumruk yemeniz olası. Yeteri kadar İngilizce biliyor olsanız bile iletişimde daha net ve anlaşılabilir olmak adına gitmeden önce bu farklılıklara bir göz gezdirmek yararlı olacaktır.
İtalya’ya gidenlerin “Çok burunları havada, İngilizce konuşmuyorlar ve bu yüzden hiç yardımcı olmuyorlar.” dediklerini duyuyorum. Kötü haber; evet, İngilizce bilseler bile çoğunlukla kullanmaktan kaçınırlar. Bu nedenle sizin İngilizce sorduğunuz bir soruya gayet kırk yıldır İtalya’da yaşıyormuşsunuz gibi uzun uzun İtalyanca cevap verebilirler. Nedenini sorduğum İtalyanlardan çoğunlukla kökleri çok daha derinde ve çok daha melodik olan Latince ve tabii buna en yakın dil olan İtalyanca dururken herkesin İngilizce konuşmaya çalışmasını saçma buldukları cevabını aldım. Bu kadar fazla turist çeken bir ülke olarak kendi dillerinin önemini bu şekilde arttırmak istediklerini söylüyorlar. Empati yapıldığında gayet kabul edilebilir bir neden. İngilizce burada hiçbir işinize yaramaz demiyorum, hiçbir sorunla karşılaşmadan seyahatinizi tamamlamanızda yeterli olacaktır. Ancak öğrendiğiniz birkaç İtalyanca cümleyi kullandığınızda alacağınız tepkinin bizim burada Türkçe konuşan turistlerin yanaklarını küçük çocuklar gibi sıkıp bağrımıza basmamızdan çok da farklı olmayacağını göreceksiniz.
Aslında toplum olarak özellikle aile yapısında benzerliğimiz oldukça büyük. Evlerine tahta oymalı mobilyaları ve kendilerine özel bir köşe ayrılacak kadar çok bibloyu dolduran bir biz varız bir de onlar. 80’ler ve 90’ların başında çocuk olanların bileceği sadece eve misafir geldiğinde açılan, orada bir oda var uzakta diye hayallerimizde yaşatıp ağzımızdan sular akarak içinde oynamak için can attığımız, kaçak göçek girdiğimizde yakalanıp temiz azarlar işittiğimiz kapısı her daim kapalı misafir odası İtalyanlarda da mevcut. Herkes üstüne alınmasın tabii ama kayınvalide terörü Katolik mezhebi boşanmaya izin vermediği için bizdekinden çok daha vahim durumlarda. Çoğu zaman aynı evde yaşayan gelin ve kayınvalide arasındaki çekişme o kadar ateşli ki İtalya’da bazı uçurumlara “kaynana uçurumu” adını veriyorlar. Aynı şekilde “kaynana dili” deyimi onlarda da kullanımda.
Bir gün bir İtalyan erkeğiyle evlenmenin hayalini kurmaktan bu bilgilere rağmen vazgeçmeyen Türk kızlarımıza son olarak İtalya’da kadınlara güzel sözler söylemenin “erkekliğin şanından” olduğunu ve kadınların güzel yaradılışları gereği bu muameleyi hak ettiklerinin düşünüldüğünü söylemek istiyorum. Aynı masada oturduğunuz biri için “Ya adam resmen şu an bana yazıyor, inanamıyorum” diye düşünmeden önce flört etmenin çoğu zaman beklentisiz bir eğlence aracı olarak görüldüğünü hatırlatmakta fayda var.
İtalya seyahatinizde işinize yarayacak İtalyanca temel ifadeleri buradan öğrenebilirsiniz.